Lijstopvolger Alwin van der Blom blogt over duurzaamheid in 2044. In de PDF onder deze tekst is de bronvermelding verwerkt.
In 1980 maakte Carl Sagan (een Amerikaanse astronoom) de documentaireserie ‘Cosmos: A Personal Voyage’. In totaal zijn er 13 afleveringen geproduceerd waarin o.a. astronomie, archeologie en geschiedenis de revue passeren. Diverse wetenschappelijke ideeën en theorieën komen aan bod, denk aan de kosmische kalender, de relativiteit van tijd en de evolutie. In ‘Pale Blue Dot' (waarschijnlijk één van zijn meest bekende teksten) uit Sagan zijn zorgen over de kostbaarheid van de aarde, iets waar wij voor dienen te zorgen en wat wij moeten koesteren.
34 jaar na het lanceren van de documentaire is de mensheid al duurzamer gaan leven, maar helaas zijn er anno 2014 nog steeds veel aspecten die onze planeet bedreigen. Met elkaar produceren wij een zorgwekkende CO2-uitstoot, onze wegwerpcultuur en liefde voor plastic verpakkingen zorgt voor een zogenaamde plastic soep in de Grote Oceaan, de Nederlandse doelstelling met betrekking tot het marktaandeel van duurzame energie in 2020 wordt hoogstwaarschijnlijk niet gehaald, kankerverwekkend gif mag nog steeds worden verkocht en gebruikt, het boren naar schaliegas wordt overwogen (terwijl we ons drinkwater riskeren) en het tropisch regenwoud verdwijnt om sojaplantages te creëren die er uiteindelijk voor zorgen dat de melkproductie van Nederlandse koeien wordt verhoogd. Om maar een paar voorbeelden te noemen. In mei 2014 schetste het KNMI het toekomstige Nederlandse klimaat van 2050; de temperatuur en zeespiegel blijven stijgen en de neerslag neemt toe waarbij hagel en onweer heviger worden. Men zal hopelijk voor 2044 inzien dat er maatregelen genomen moeten worden om erger te voorkomen.
Technologische veranderingen verlopen in een rap tempo. Facebook bestaat pas 10 jaar, YouTube 9 en Twitter 8. De eerste iPhone kwam 7 jaar geleden op de markt, de iPad 4. Tegenwoordig zijn onze smartphones al sneller dan een PC van nog niet eens zo gek lang geleden. Als we kijken naar de technologische mogelijkheden met betrekking tot duurzaamheid is het moeilijk te voorspellen wat er in de komende 30 jaar zal gebeuren. Men is bijvoorbeeld al bezig met het ontwikkelen van en experimenteren met kernfusie, in tegenstelling tot kernsplijting levert deze methode geen radioactief materiaal op en is er geen sprake van CO2-uitstoot. Speculatie blijft echter giswerk, het is interessanter om te bekijken welke mogelijkheden er bestaan om nu al te werken aan een duurzaam 2044.
Duurzaamheid moet hip worden. Een door de overheid gefinancierde moderne, grootschalige en langdurige campagne is nodig om mensen te overtuigen van het feit dat investeren in duurzaamheid de enige juiste ethische beslissing is. We moeten willen dat de aarde ook leefbaar blijft voor de generaties die na ons komen. Hoewel de mens niet als een kuddedier gezien kan worden heeft het wel een sociale overlevingsdrang. Des te meer mensen verduurzamen, des te meer mensen willen verduurzamen om niet buiten de groep te vallen. Langzaamaan wordt er op deze manier een collectief bewustzijn en een positieve toekomstgerichte levenshouding gecreëerd.
Er zijn al diverse initiatieven in het leven geroepen waar een begin wordt gemaakt met dit streven. Zo heeft Wubbo Ockels, de in mei 2014 overleden astronaut, hier een begin mee gemaakt door een statement op te stellen waarin hij begint met “it is enough, we have gone too far, we ruin our life support, we need to stop, we need to change, we need to choose another path, we need to update our lives”. Het begin van ‘Happy Energy’, een nieuwe hippe stroming met een modern logo die de duurzaamheidsdoelstellingen van Ockels nastreeft.
Naast nieuwe stromingen zijn er ook praktische voorbeelden waar men inspiratie uit kan halen. Per dag worden er ongeveer 500.000 flesjes water weggegooid. Zonde. Want nu in steeds meer steden en dorpen kraanwatertappunten worden geplaatst zijn alternatieve, herbruikbare, stevige en moderne waterflesjes, zoals de Dopper en Bobble, veel duurzamer. Een goed alternatief op het gebruik van fossiele brandstoffen is het aanschaffen van een hybride of elektrische auto. Er zijn zelfs al elektrische fietsen in de omloop die een maximumsnelheid van 45 km/u kunnen behalen. Nu is het alleen nog een kwestie van oplaadpunten aanleggen. Het is ook al mogelijk om een energieopwekkend fietspad te produceren en om de open velden langs vliegvelden te bedekken met zonnepanelen. Huizen kunnen en moeten beter worden geïsoleerd, warmte lekt op deze manier niet meer weg. Op dit moment zijn wetenschappers een concept aan het ontwikkelen dat consumenten een signaal stuurt op het moment dat de energieleverancier de groenste stroom levert. Een intelligent systeem dat weet wanneer het tijd is om de tuin te besproeien is ook al in de maak. Chemische materialen in batterijen kunnen we hergebruiken en afgedankte mobiele telefoons bevatten grondstoffen voor nieuwe producten. Zo worden we langzaamaan een kringloopmaatschappij en gaan we bewust om met hoe we produceren wat we aanschaffen.
De ideale 2044 is een toekomst waarin diverse maatregelen zijn genomen om volgende stadia van het broeikaseffect te voorkomen. Maatregelen waar men nu niet over hoeft te fantaseren of te speculeren. Het is een realistische maatschappij die zo goed als CO2-neutraal is en waarin het gebruik van plastic drastisch is teruggedrongen, de plastic soep is zo goed als verdwenen. Het boren naar schaliegas heeft nooit plaatsgevonden. Ook ondergaan grote gebieden van het tropisch regenwoud een herstelprogramma en is er in ieder huishouden een vorm van duurzame energieopwekking dat ook gebruikt wordt voor de benodigde mobiliteit. Parkeergarages worden opgeleverd met zonnepanelen en andere energieopwekkende maatregelen. Men is constant op zoek naar verbeteringen en is zich bewust van het feit dat deze verbeteringen nodig zijn en nodig blijven.
Zoals Carl Sagan ook al terecht zegt in ‘Pale Blue Dot’, is de aarde “the only home we’ve ever known”. En zo is het maar net.
Downloads