Woensdag 20 oktober 2010 was in de commissie Ruimte, Wonen en Milieu het voorstel voor de aanleg voor een Hoogwaardig Openbaar Vervoersverbinding (het zogenaamde HOV) aan de orde. Verder dan de insprekers en een eerste ronde voor de commissie kwamen we niet, maandag 25 oktober 2010 vervolgen we om 19.30 uur de vergadering met de beantwoording van het college. Lees verder voor onze inbreng gisteravond!

Vooropgesteld: GL vóór hov

GroenLinks is zich bewust van de dagelijkse files op de A27. Wij zijn vóór hoogwaardig openbaar vervoer. En pleiten daarom – ook landelijk – voor een railverbinding tussen Utrecht en Almere, met een station ter hoogte van de Carpoolplaats.
Het vorige kabinet heeft daar niet voor gekozen; het kabinet Rutte zal dat ook niet doen… Het kabinet kiest voor de auto, voor 130 km per uur, en niet echt voor het openbaar vervoer.

Een snelle HOV-busverbinding wordt nu als alternatief gepresenteerd, als onderdeel van het Metropool Regio Amsterdam-net. GroenLinks onderschrijft het belang van investeringen in dat MRAnet, vooral het belang van snelle verbindingen over grote afstanden. Maar hoogwaardig openbaar vervoer betekent voor ons ook: een bushalte op korte afstand. Zodat mensen gemakkelijk de bus nemen.
Dat is het doel. De reiziger staat bij ons centraal!

Het HOV wordt gepresenteerd als oplossing voor de files – GL heeft daar zo haar twijfel bij.

In december 2006 spraken we in deze cie voor het eerst over de nadere tracé-uitwerking. De provincie informeerde ons over de plannen:

  • de infrastructuur kost 25-55 miljoen;
  • een vrije busbaan heeft de voorkeur boven medegebruik i.v.m. de snelheid
  • men verwacht 15.000 reizigers (dwz 8-12.000 extra reizigers):
  • de tijdwinst bedraagt 20 minuten op voorwaarde dat de bus op de snelweg 80 km per uur kan rijden.

Als in september 2008 drie tracévarianten worden gepresenteerd:

  • verwacht men al minder reizigers (9.600 ipv 15.000),
  • zijn de kosten al hoger: geen 55 maar 160 miljoen
(bron: Sneller tussen Huizen en Hilversum; de haalbaarheidsstudie HOV-verbinding Huizen-Hilversum)

Men koos ook toen al vóór de Spoor-variant;

  • vóór fasering: d.w.z. alleen de aanleg in Huizen en Hilversum (ivm de kosten);
  • en bovendien moest Huizen – in strijd met de eerdere toezegging - een bijdrage leveren van 750.000 euro.

De reactie van GroenLinks toen:

  • Voor veel reizigers uit Huizen en de Byvanck is dit nadelig; de helft moet namelijk naar Arenapark/ROC/station Sportpark en is straks langer onderweg!
    Je moet namelijk onderscheid maken tussen de rijtijd van de bus (die kan korter zijn als haltes vervallen) en de reisduur (die langer wordt als de afstand naar de HOV-halte groter wordt of overstappen noodzakelijk wordt).
    Een kortere rijtijd leidt niet tot meer reizigers!
  • De gefaseerde invoering betekent géén vrije busbaan langs de A27, terwijl daar juist tijdwinst kan worden geboekt.
    Alle prognoses gaan uit van realisering van het hele traject. Nu moet de bus over de vluchtstrook rijden, soms zeer langzaam en soms is omrijden via de Witte Bergen noodzakelijk – dat verandert ook niet met voorstel dat vandaag voorligt.
  • Dan de busbaan zelf: in de vorm van een 7,5 meter breed asfaltlint langs de Huizermaatweg, ten koste van zo’n 180 bomen, terwijl de tijdwinst nihil is.
    Wat ligt er meer voor de hand dan het tracé gewoon te laten samenvallen met de rijbaan – ook al is dat in strijd met het HOV-denken tussen de oren van de techneuten?
    Met het meerijden over de rijbaan voorkom je dat er een aparte rijstrook wordt aangelegd voor bussen die alleen vol zitten in de ochtend- en avondspits.
    Dat betekent een enorme kostenbesparing.

    Ik heb toen ook opgemerkt dat GL geen toekomstige vertramming van het tracé in Huizen zelf verwacht; zelfs bij de zo succesvol aangeprezen Zuidtangent – ik kom daar nog op terug – wordt dat te duur geacht omdat daarvoor te weinig reizigers zijn. Het zou ook de volledige verstedelijking van Huizen vereisen (en een veel grootschaliger oostwaardse uitbreiding van Almere).

Dat was twee jaar geleden.

Vanaf dat moment heeft GroenLinks gepleit voor het omdraaien van de fasen: ga uit van een vrij liggende busbaan langs de A27, vooruitlopend op de verbinding Utrecht-Gooi-Flevoland (AGU), en zorg voor goed aanvullend vervoer, zonder ingrijpende infrastructuur (vrije busbanen viaducten etc.) in de bebouwde omgeving.Alleen zo krijgen we de bus vol.

We zijn inmiddels vele onderzoeksrapporten en informatieavonden verder. Ik moet u zeggen: het heeft ons aardig van de straat gehouden, maar het bevordert wel het contact met burgers. En nu ligt er een nieuw voorstel van het college, dat het advies van de stuurgroep volgt; in jargon variant 2C.

Conform ons eerdere pleidooi en vooral de passage in het Huizer collegeakkoord komt er nu géén aparte busbaan langs de Huizermaatweg, maar wel – en dat is nieuw – een vrij liggende busbaan dwars door het Stadspark langs ’t Merk richting Carpoolplaats. De tijdwinst van die vrije busbaan: 1 minuut volgens het rapport over de lijnvoering. De kosten: 7,5 - 9 miljoen euro!

Het Merktracé is eigenlijk een duiveltje uit ‘n doosje, want eerder – zeg maar tot het collegeakkoord - waren alle blikken gericht op het tracé richting Blaricummermeent.

Op de Huizermaatweg worden de nog niet zo lang geleden, voor veel geld en ten behoeve van de verkeersdoorstroming, aangelegde rotondes vervangen door kruisingen met stoplichten. Terug in de tijd! Back to the future Kosten: 5,2 – 6,3 miljoen euro.

Totale kosten van het voorgestelde tracé in Huizen: 12,7 tot 15,3 miljoen euro.

Kosten voor de gemeente Huizen: de eerde al genoemde 7,5 ton en max. 5 miljoen voor aanpassing van de rotondes, met daarna de onderhoudskosten van de verkeerslichten.

Het is ondoenlijk om het eindrapport van de Stuurgroep te becommentariëren: het is gebaseerd op 420 pagina’s aan ondersteunende rapporten – totaal ruim 500 pagina’s. Wel willen wij een aantal kritische kanttekeningen bij het voorstel plaatsen. Omdat het gaat om aantallen, cijfers, prognoses, ontkom ik er niet aan die te noemen.

De eerste kanttekening
De tweede kanttekening
De derde kanttekening
De vierde kanttekening
De vijfde kanttekening

Samenvattend

  • Wij voorzien, afhankelijk van de bestemming, langere reistijden met het HOV.
    De tijdwinst wordt voor de helft van de (huidige) reizigers niet gehaald.
  • Er is sprake van te optimistische reizigersprognoses – wishful thinking.
  • De HOV-bus ondervindt vooral hinder op de A27 en in Hilversum; amper in Huizen.
  • Ondanks een vrije busbaan zullen de files in Hilversum blijven bestaan.
  • De miljoenen kostende aanpassingen van de rotondes op de Huizermaatweg en de aanleg van een vrije busbaan door het Stadspark betekenen een enorme kapitaalvernietiging. Die vrije busbaan door het Stadspark levert slechts één minuut tijdwinst op en is van marginale invloed op het aantal reizigers.
  • De aanleg lijkt een doel op zich geworden.
  • Dit tracé staat haaks op het uitgangspunt in het collegeakkoord om openbaar en recreatief groen niet te bebouwen. Het staak ook haaks op de uitgangspunten die de raad 2 jaar geleden heeft vastgesteld voor de herinrichting van het Stadspark; het is in feite een schoffering van de inspraak.
    De collegepartijen moeten zelf maar beoordelen of zij dit voorstel in overeenstemming met het collegeakkoord achten. De GroenLinks-fractie vindt dat niet!

Dat wil niet zeggen dat er niets moet gebeuren om de files aan te pakken.

GroenLinks blijft het belang benadrukken van een goede verbinding tussen Utrecht en Almere, met halte Carpoolplaats – ook als onderdeel van het MRAnet. De urgentie daarvan kan door Provincie en Rijk onmogelijk afhankelijk worden gemaakt van het stukje in Huizen. Daar, op de A27, daar ligt het probleem en begint ook de aanpak.

Er moet – zeker in een tijd van forse bezuinigingen door de overheid – niet meer geld in dit project worden gestoken dan nodig. De ingrepen in Huizen zijn niet nodig. De enorme kosten wegen niet op tegen de minieme voordelen; het is gewoon geldverkwisting.

De provincie bezuinigt op ov in de regio; is niet in staat om het huidige basisbuslijnennet in stand te houden. En dan wél een dergelijk duur project starten?
Mensen begrijpen dat niet! En wij kunnen dat ook niet uitleggen. En wij zijn dan niet verbaasd als mensen dan vervreemden van de politiek.

Het zal iedereen duidelijk zijn: GroenLinks is tegen het voorliggende voorstel. En wij adviseren het college binnen de bebouwde kom van Huizen het HOV-tracé te laten samenvallen met de rijbaan, en dat met de provincie te bespreken.

Downloads
Eerste kanttekening.pdf Tweede kanttekening.pdf Derde kanttekening.pdf Vierde kanttekening.pdf Vijfde kanttekening.pdf